Terapeuta SI:
mgr Katarzyna Stefaniak
mgr Andrzej Bienia
Co to jest integracja sensoryczna?
Przez całe życie nasz mózg, za pomocą zmysłów wzroku, słuchu, dotyku, równowagi i propriocepcji czyli czucia głębokiego, odbiera i rozpoznaje bodźce zmysłowe, analizuje je i segreguje a następnie przetwarza informacje pochodzące ze środowiska zewnętrznego oraz integruje z wcześniejszymi doświadczeniami. Poszczególne zmysły współdziałają ze sobą podczas wykonywania złożonych zadań, a proces ten stanowi podstawę integracji sensorycznej.
Integracja sensoryczna oznacza więc prawidłową organizację wrażeń sensorycznych (bodźców) napływających przez receptory do centralnego układu nerwowego. Na tej podstawie mózg tworzy odpowiednią do sytuacji reakcję w postaci celowego działania. Prawidłowo rozwijający się proces integracji sensorycznej rozpoczyna się już w okresie płodowym i trwa do około 7 roku życia. Nierozwinięcie określonych umiejętności
w kolejnych stadiach rozwoju powoduje powstawanie trudności w funkcjonowaniu
i zachowaniu dziecka.
Terapia metodą integracji sensorycznej ma na celu niwelowanie deficytów sensorycznych. Pozwala dziecku na przyjmowanie bodźców ze środowiska takimi, jakimi one są w rzeczywistości, a w konsekwencji na organizowanie przez dziecko codziennych czynności, na bazie prawidłowo odbieranych i przetwarzanych informacji sensorycznych. Terapia SI określana jest jako „naukowa zabawa”. Jest to system ćwiczeń dostosowanych do indywidualnych potrzeb dziecka, które mają „nauczyć” układ nerwowy właściwego reagowania na bodźce zewnętrzne. Jej podstawą jest diagnoza, na bazie której konstruowany jest program pracy. Terapia SI nie jest uczeniem konkretnych umiejętności (np. jazda na rowerze, pisanie, czytanie) ale usprawnianiem pracy systemów sensorycznych i procesów układu nerwowego, które są bazą do rozwoju tych umiejętności. Przez atrakcyjną zabawę i ćwiczenia dokonuje się integracja bodźców zmysłowych, co pozwala na lepszą organizację działań w życiu codziennym.
Podstawowe zadania i cele terapii SI
- Diagnoza deficytów i potrzeb sensorycznych
- Opracowanie indywidualnego programu pracy z dzieckiem
- Usprawnianie napięcia mięśniowego
- Usprawnianie motoryki dużej
- Usprawnianie motoryki małej, grafomotoryki
- Usprawnianie praksji – planowania motorycznego
- Usprawnianie reakcji równoważnych
- Eliminowanie niepewności grawitacyjnej
- Usprawnianie koordynacji ruchowej ciała oraz koordynacji oko-ręka
- Eliminowanie nadwrażliwości i podwrażliwości sensorycznych
- Usprawnianie czucia ciała w przestrzeni i mapy ciała
- Usprawnianie percepcji wzrokowej oraz słuchowej
- Regulowanie poziomu pobudzenia i aktywności tj. nadruchliwość a także ociężałość, pasywność, brak tolerancji na ruch, niepewność ruchu
- Usprawnianie koncentracji uwagi
- Nabycie przez dziecko gotowości szkolnej a w tym niwelowanie trudności z nauką: czytania, pisania, matematyką tj. trudności z rozpoznawaniem liter, cyfr, mylenie liter, pismo lustrzane, obniżona sprawność chwytu pisarskiego, szybka męczliwość w trakcie pisania, rysowania, podpieranie się podczas czytania, pisania.
- Pośrednio usprawnianie rozwoju mowy, niwelowanie problemów emocjonalnych brak stabilności emocjonalnej, reakcje lękowe, nieśmiałość, niska samoocena.